El bilek şişlikleri klinikte sık karşılaşılan bir durumdur. Şişliğe bazen ağrı eşlik eder bazense ağrı olmayabilir. EL bileğinde şişlik yapan durumların çoğu el ve el bileğini aşırı kullanmakla ilgilidir ve büyük kısmının tedavisi göreceli kolaydır.
Bilekte en sık görülen durumlarda biri gangliondur. Ganglionlar parmakları hareket ettiren tendonların kılıfından kaynaklanan iyi huylu kistlerdir. Ganglion kendini daha çok el bileği sırtında bazen iç tarafında küçük bir şişlik olarak gösterir. Birkaç mm olabileceği gibi 1-2 cm de olabilir. Genelde oldukça serttir. Bu yüzden hastalar doktora bileğimde kemik çıktı diye gelirler. Genelde ağrısız olsada bazen ağrı yapabilir. Klinik olarak genelde hastalar görsel bozuklukdan şikayet ederler. Tedavisinde halk arasında para bağlamak, zeytinyağı ile masaj yapmak gibi yöntemler olsa da bu gibi tedaviler etkisizdir. Aslında şikayet yoksa tedaviye de gerek yoktur. Vakaların büyük kısmında kendi kendine düzelir. Tedavi olarak el bileğinin gereksiz aşırı hareketten korunması, dinlendirilmesi ve bunun için gerekirse bileklik verilmesi, buz uygulama yeterlidir. Antiromatizmal kremler de kısmen işe yarayabilir. Nadiren büyük olduklarında iğne ile içindeki materyal çekilebilir ama genelde kistin içi çok yoğun adeta jel kıvamında bir materyaliile dolu olduğu için çekilmesi zor olabilir. Cerrahi müdahale %50 nüks oranı nedeni ile pek tavsiye edilmesede nadiren gerekebilir.
El bileğinde şişlik yapabilecek diğer bir durumda tenosnovitlerdir. Tendon kılıfları içerisine uzun eksen boyunda sıvı toplanması ile karaterizedir. Sebep çoğunlukla el bileğinin aşırı kullanılması yada zorlanmasıdır. Ganglionların aksine ağrılı olma ihtimali daha fazladır. Tanı içi muayene, ultrason yada MR incelemesi yeterlidir. Tedavi olarak ganglionlardaki gibi istirahat, bileklik , buz uygulama, antiromatizmal krem ve haplar kullanılır. Farklı olarak bu hastalar tendon kılıfına yapılacak kortizon enjeksiyonundan çok fayda görürler. İnatçı vakalarda fizik tedavi de uygulanabilir.
El bileğinde şişlik ve ağrı yapabilecek en önemli hastalık grubu iltahaplı romatizmalardır. Bu hastalıklarda ağrı ve şişlik hemen daima beraberdir. Diğer lokal romatizmalardan en önemli ayırıcı özelliği genelde iki el bileğini beraber tutmasıdır. Genellikle parmak eklemleri de olaya eklenir. Bu gibi durumlarda hastaların bileklerinde şişlik lokal olmayıp tüm bileği tutar. Bazen ısı artışı kızarıklık da eşlik eder. Bilek hareketleri kısıtlı ve ağrılıdır. Hasta tipik olarak sabahları daha kötüdür ve sabah sertliği olur. Bu sertlik yarım- bir saat sürebilir. Bu durumlarda tanı koymak için muayeneye ek olarak kan tahlili çok önemlidir. Kandaki romatizmal testlerin yüksek olması klinik bulgularla beraber iltahaplı eklem romatizmaları için tanı koydurucudur. Ultrason ve kontrastlı MR incelemeleri de tanıya yardımcıdır. Tedavi ilgili iltahaplı eklem romatizmasına göre yapılır. İlaç tedavisi olmazsa olmazdır. Bazen bilekten kortizon enjeksiyonları da gerekebilir. Egzersizler ile eklem hareketlerinin donması önlenir. Bu gibi durumlarda tedavi uzun sürelidir.
Bilekte ağrılı yada ağrısız şişlik yumuşak doku romatizmaları yada iltahaplı romatizmaların bulgusu olabileceğinden önemlidir. Böyle bir durumda hastaların vakit kaybetmeden bir uzmana başvurması gereklidir.
