Kalça kireçlenmesinde (koksartroz) fizik tedavi

Kalça eklemi tam oynar bir eklem olur göreceli yüksek yüklere maruz kalan bir eklemdir. Yürümenin tek ayak basma fazında kişinin gövde ağırlığının tamamı bir kalça eklemi üzerine düşmektedir. Bu nedenle kalça eklemi rahatsızlıklarına da sık rastlanır.

Kalça kireçlenmesi ileri yaşlarda göreceli sık karşılaşılan bir kireçlenme şeklidir.  Ortada belirgin bir sebep yokken gelişirse birincil kalça kireçlenmesi (primer koksartroz), bir nedene bağlı gelişirse ikincil kalça kireçlenmesi (sekonder koksartroz) adını alır. Kalçadan geçirilmiş bir travma, kırık, aseptik nekroz, doğuştan kalça çıkığı, kalça eklemi uyumsuzluğu (femoroasetabular inpigment) varlığında kireçlenme erken yaşlarda ikincil olarak ortaya çıkabilir. Böyle bir sebep yokken kalça kireçlenmesi genellikle 70 yaşın üzerinde görülür. Hangi yaşa görülürse görülsün aslında cerrahi dışı uygulanacak tedavilerde değişiklik yoktur.

Kalça eklem kireçlenmesinde ilaç, enjeksiyon ve cerrahi dışında kalan diğer önemli bir tedavi seçeneği fizik tedavidir. Hastalık ileri düzeyde değilse genelde hastalar fizik tedaviden fayda görürler. Burada önemli olan fizik tedavinin doğru yapılmasıdır. Maalesef kalça kireçlenmesinin fizik tedavisinde çok temel hatalar yapıldığını görmekteyiz. Fizik tedavide uygun tedavi ajanları en doğru bölgeden uygulanmalıdır. Kalça eklemi çok derin bir eklemdir bu nedenle her fizik tedavi ajanı kalça kireçlenmesinde etkili değildir. Kalça eklemi kireçlenmesinin fizik tedavisi eklemin cilde en yakın yer olduğu kasık bölgesinden yapılır. Birçok hastanın popo kısmından kalçaya fizik tedavi uygulandığını görmekteyiz. Bu bölgeye yapılan bir fizik tedavi kalça eklemine ulaşmayacaktır.  Tedaviye genellikle bir yüzeyel ısıtıcı infrared kullanılarak başlanır. Devamında kasık bölgesinden yüksek güçte bir ultrasonla derin ısı uygulanır. Ultrason diyatermi dışında kalça eklemine ulaşan bir fizik tedavi ajanı yoktur. BU yüzden ultrason tedavinin olmazsa olmazıdır.Daha sonra kasık bölgesinden ve kalçanın yan tarafından ağ rı kesici akım uygulamaları ve sıcak paket uygulanır. Özellikle kalçanın yan kası çok çabuk zayıfladığından bu kasa elektrik uyarımı verilebilir. Kalça eklemi hareketlerinde kısıtlanma oluşmuşsa tedavilerle yeterli bir ağrı azaltımı sağlandıktan sonra fizyoterapist tarafından kalçaya mobilizasyon, germe ve eklem hareket açıklığı egzersizleri uygulanır. Yine kronik vakalarda ortaya çıkan kas güçsüzlüğü içinde kas kuvvetlendirme egzersizleri uygulanır. Tedaviler genelde 15-20 seans kadar günlük olarak yapılır. Kireçlenmenin mutlak bir tedavisi olmadığından hastaların fizik tedavi seanslarını genelde senelik olarak tekrar etmelerinde büyük fayda vardır.

Fizik tedavi uygun hastalarda enjeksiyon tedavileri ile desteklenmelidir. Kalçada kıkırdak, kortizon ve PRP enjeksiyonları arasında hastanın klinik durumuna göre bir seçim yapılır. Tedaviden sonra hastanın aktivite azaltması da önemlidir. Bu da her hastanın durumuna göre doktor tarafından belirlenir. Ayrıca hastanın kilo almaması , kilo fazlası varsa da vermesi önerilir.