KALP HASTALARI EGZERSİZDEN KORKMASIN
KALP HASTALIKLARINDA REHABİLİTASYON
Eskiden enfarktüs yada by pass geçiren hastalar birkaç aya kadar uzayan yatak istirahatine alınıyordu. Bu hastalar geçirdikleri kalp rahatsızlığının tekrar etmesinden korktukları için pasif ve hareketsiz bir yaşamı tercih ediyordu. Bu hareketsizlik depresyon, içe kapanma, sosyal izolasyon gibi kişinin yaşam kalitesini son derece olumsuz etkileyen sonuçları da beraberinde getiriyordu. Ama sonraları hareketsiz bir hayatın ikincil kalp olaylarından korumadığı ve erken hareket eden hastaların günlük yaşamlarına daha kolay uyum gösterdikleri, komplikasyonlara daha az maruz kaldığı gözlenmiştir. Bu yönde yapılan bilimsel çalışmalar bu hastalardaki asıl tehlikenin hareket değil hareketsizlik olduğu ve kontrollü bir şekilde yapılan egzersizlerin kalp sağlığına çok olumlu etkileri olduğunu göstermiştir. Bu gelişmeler paralelinde kalp hastaları sonrası egzersiz temelli kardiyak rehabilitasyon kavramı doğmuştur.
Kardiyak Rehabilitasyon Nedir?
Tanım olarak kardiyak rehabilitasyon kalp ve damar hastalığı olan kişilerin maksimal fiziksel, psikolojik ve fonksiyonel kapasiteye ulaştırılması amacı ile uygulanan işlemlerin tamamıdır.Günümüzde gelişmiş batı ülkelerinde kardiyak rehabilitasyonun önemi anlaşılmıştır ve yaygın olarak uygulanmaktadır. Hatta bazı ülkelerde by pass cerrahisi sonrası kardiyak rehabilitasyon zorunlu hale getirilmiştir. Ülkemizde de sağlık bakanlığının teşviki ile bu konunun önemi giderek daha iyi anlaşılmaktadır.
Hangi Hastalarda Uygulanır?
Kardiyak rehabilitasyon koroner arter hastalığı olan kişilerde, miyokard infarktüsü, koroner arter by-pass cerrahisi sonrası, kalp yetmezliği ve hipertansiyon varlığında, kalp pili sonrası, kalp kapak hastalıklarında, kalp nakli sonrası gibi birçok kardiyak durum ve hastalıkta uygulanmaktadır.
Kardiyak rehabilitasyonun amacı nedir ?
Kardiyak rehabilitasyon kalp hastalığı yada cerrahisi nedeni ile fiziksel, ruhsal ve sosyal olarak kısıtlanan hastanın işine ve sosyal hayatına geri dönebilmesi, fonksiyonel düzeyinin geliştirilmesi, semptomatik iyileşmesinin sağlanması, hastanın endişe ve depresyonun giderilmesi, sosyal hayatına geri dönüşünün sağlanması ve hastanın yaşam süresinin uzatılması amaçlanır.
Kardiyak rehabilitasyon programları ile kalp hastalıklarına bağlı ölüm oranlarında ve ikinci enfarktüs riskinde %30 lara varan azalma olduğu bilimsel araştırmalar ile gösterilmiştir.
Kalp hastalarında egzersiz nasıl uygulanır?
Kardiyak rehabilitasyon programına alınacak hasta kardiyoloji uzmanı tarafından dikkatlice değerlendirilir. Bu hastalara düşük düzeyli eforlu EKG çekilerek kardiyak durumu belirlenir. Risk durumuna göre fizik tedavi uzmanı tarafından o kişiye özel egzersiz programı belirlenir. Hastalar kişiye özel belirlenen kalp hızında yapılan aerobik egzersizlerin yanısıra solunum, postür, gevşeme ve hafif düzeyde kas kuvvetini artıran egzersizler programına alınırlar. Hastalara genellikle gün aşırı olarak bir iki ay kadar bu programa devam ederler. Aerobik egzersizler bu iş için geliştirilmiş olan ve hastanın EKG sini, kalp ritmini, kan oksijen düzeyini ve tansiyonunu izleyen bilgisayar kontrollü çok gelişmiş egzersiz cihazları ile yapılır. Bu cihazlar ile kişinin tedavi öncesi ve tedavi sonu arasındaki gelişimi çok detaylı bir şekilde gösterilebilmektedir.
Kardiyak rehabilitasyonla kazanımlar nelerdir
Genel kondüsyon artışı, aynı iş yükünde kalp hızında azalma, tansiyonda düşme, kalp kasının kasılma gücünde artış, oksijen tüketiminde ve egzersiz kapasitesinde artış, kalp kası dolaşımında artış, vücut yağ oranında azalma, kan kolesterol ve trigliserid düzeyinde azalma, aterosklerozun azalması, psikolojik durumda düzelme sağlanır.
Kardiyak rehabilitasyon programı SGK ve özel sağlık sigortaları tarafından karşılanmakta olduğundan hastalara mali bir yük getirmemektedir.
Bütün araştırmalar egzersizin gerçekte kalp için en iyi ve en doğal ilaç olduğunu desteklemektedir. Kontrollü bir şekilde yapılan egzersiz programı kalp hastalığına ait hemen tüm parametrelerde belirgin düzelme yapmaktadır. Ve en önemlisi sakatlık ve ölüm riskini belirgin azaltmaktadır. Kardiyak rehabilitasyon programı ile kalp hastalığı olan kişiler izole olmaktan, sosyal hayattan çekilmekten ve aktivite kısıtlamasından kurtarılabilirler. Bu sayede kalp hastalarının yaşama tekrar katılmalarını sağlamak ve yaşam sürelerini daha kaliteli bir biçimde uzatmak mümkün olmaktadır. Bu nedenle kalp hastalarının egzersizden korkmaması ve mutlaka bu tip bir programa dahil olmasını öneriyoruz.
