Özel Enjeksiyonlar
Özel enjeksiyonlar modern hekimliğinin en önemli tedavi uygulamalarından biridir. Enjeksiyon ile ilgili bölgeye verilen ilaçlar sonuca daha hızlı ulaşmayı sağlar. Hem iş gücü kaybı hem de tedavi maliyeti olarak ekonomik bir tedavi alternatif olduğundan çok tercih edilen bir uygulamadır. Fizik tedavi hekimliğinde lokal enjeksiyonlar eklem içine, eklem yanına(parartikuler), kaslardaki tetik noktalara, tendonlara, omurgaya, bağlara, sinirlerin geçtiği bölümlere yapılabilmektedir. Bu enjeksiyonlarda sıklıkla kortizon, lokal anestezik, Na hyalurinat (halk arasında horoz ibiği iğnesi olarak bilinir), özel karışım ilaçlar (proleterapi), botulinum toksini (botox, dysport), PRP (trombositte zengin plazma), ozon tercih edilmektedir. Bazen ise sadece iğne ilaç vermeden sadece iğne batırmak bile tedavi sağlayabilir (kuru iğneleme).
Kortizon Enjeksiyonları
Eklem İçi ve yumuşak dokulara yapılmaktadır. Genellikle ilacın iyi dağılması ve ağrısız olması için lokal anesteziklerle beraber uygulanır. Şüphesiz sn sık kullanılan enjeksiyon yöntemidir.Son derece etkilidir. Tek doz uygulandığı için kortizonun yan etkilerinin çok büyük bir kısmı ortaya çıkmaz. Bazen tansiyon yükselmesi, şeker hastalarında kan şekerinde geçici artış ve bazen yüzde kızarma yapabilir. Bular kontrol edilebilir yan etkiler olduğundan kortizon enjeksiyonu son derece güvenlidir Eklem kireçlenmeleri, özel eklem bozuklukları (omuz, diz), tendon ve ligaman rahatsızlıkları (tenisçi dirseği, golfçü dirseği, tendinit), özel omurga bozuklukları, bel boyun fıtıkları lokal kortizon uygulamasının en sık tercih edildiği durumlardır. Bir ekleme bir yıl içinde en fazla 4 kez uygulanabilir ama genelde bir enjekisyon 6 ay bir yıl arasında bir etkinlik sağlar. Tendon enjeksiyonlarında da son derece etkilidir ve tek dozla ömür boyu süre tam bir düzelme elde edilebilir. Tenisçi dirseğinde olduğu gibi bazı hastalıklarda %30-40 lara yaklaşan nüks durumları olabilmektedir.
Na-Hyalurinat (Kıkırdak İğnesi, Horoz İbiği İğnesi)
Eklem içine yapılan özel bir iğnedir. Eklem kıkırdağının ana maddelerinden biri olan Na-Hyalurinat içeren, yüksek molekül ağırlıklı kayganlaştırıcı bir sıvı verilir. Bu sıvı ekleme içinde kıkırdakların yüzeyini kaplayarak kireçlenme dolayısıyla yıpranmış kıkırdakların yüzey sürtünme katsayısını düşürür. Piyasada birer hafta ara ile 3 kez ve tek doz uygulanan preperatları vardır. Bir süre sonra etkinliği kaybolduğundan 6 ay -1 yıl aralarla tekrar edilmesi gereklidir. Diz en sık uygulanan bölge olmakla beraber, kalça, omuz, çene eklemi, el bilek –başparmak ekleminde de uygulanabilmektedir. Düşük oranda gözlenen ve bir iki günde geçen lokal alerji dışında yan etkileri yoktur.
Ozon Enjeksiyonu
Ozon enjeksiyonu düşük miktarda ozon ve oksijen gazının bir enjektöre çekilip ilgili bölgeye direk gaz olarak yapılmasıdır. Ozon enjeksiyonun yapıldığı yerde çok çeşitli fizyolojik etkileri olur. Ağrı yapan kimyasalları inaktif hale getirir, antiromatizmal etkileri ve iyileştirici etkisi vardır. Ozon enjeksiyonu bel ve boyun fıtıklarında, myofasial ağrılarda (kas tutulmaları) ve eklem kireçlenmelerinde uygulanır. Özellikle diz eklem kireçlenmesinde kullanılır. Genelde bir kaç gün aralıklarla 3-5 kez yapılır. Etkisi birkaç aydan 1 yıla kadar devam edebilir. Ozon enjeksiyonunun en sık kullanım alanı bel ve boyun fıtıkları dır. Özellikle bel fıtıklarında omurga yanındaki kaslara yapılan ozon son derece etkilidir ve bazen tek seansta hastanın ağrısını geçirebilir. Özellikle akut gelişmiş ve siyatlaji tarzında bacağa vuran ağrısı olan hastalarda etkindir. Hafif vakalarda birkaç gün aralarla 3-5 seans ağır vakalarda 10 kez, nadiren daha fazla yapılmaktadır. Ozon enjeksiyonunun yan etkisi nerdeyse yoktur. Eklem içi enjeksiyonlar göreceli ağrısız olup kasa yapılan enjeksiyonlar bazı hastalarda geçici kısa süreli bir ağrı yapabilir.
Ozon Enjeksiyonu Video izle
Lokal Anestezik Enjeksiyonları
Genelde kortizonla karıştırılarak yapılsa da özellikle myofasial ağrılarda (kulunç-kas tutulması) oluşan tetik noktalara çok sık uygulanmaktadır. Bu tip kas ağrılarında genelde birkaç kez 1-2 cc kadar yapılır ve germe egzersizleri ile kombine edildiğinde son derece etkilidir.Çok az miktarda ilaç uygulandığından yan etkisi son derece nadirdir. Bazen ağrının kaynağını anlamak içinde yapılabileceği gibi bazı tedavilerden önce hastanın ağrısını azaltmak içinde kullanılabilmektedir.
Lokal Anestezik Enjeksiyonları Video İzle
Botulinum Toksin (Botox Enjeksiyonları)
Botulinum toksini aslında bir bakterinin ürettiği son derece zehirli bir toksindir. Bu toksin kas sinir iletimini etkileyen kasta gevşek bir felç yapar. Bu felç yaklaşık 3-4 ay kadar sürer. Bu özelliği nedeni ile felçlerde (inme-hemipleji, parapleji, spastik paraparezi) ortaya çıkan aşırı kas kasılmalarında, istemsiz kas hareketlerinde, spastik çocuklarda ortaya çıkan kas kasılmalarında, distonilerde (yazıcı krampı, müzisyen krampı), gerilim tipi baş ağrılarında, aşırı el terlemelerinde kullanılmaktadır. Yine kozmetikte kırışık giderme amacı ile kullanımı çok yaygındır. Rehabilitasyon tıbbında en sık felçlerde ortay çıkan aşırı kas kasılmalarında kullanılmaktadır. Uygulanan kas 3-4 ay süre ile gevşer ve bu süre zarfında uygulanan rehabilitasyonun etkinliği artırılabilir. Etki geçtiğinde hastanın durumuna ve tedaviye verdiği cevaba göre enjeksiyonlar tekrarlanabilir. Küçük çocuklarda genellikle anestezi ile uygulanır. Yüksek doz yapılmadığı sürece ciddi bir yan etkisi yoktur. Zamanla sık tekrarlanan enjeksiyonlar nedeni ile vücutta oluşan antikorlar ilacın etkinliğini azaltabilir. Pahalı olması en önemli dezavantajıdır.
Botulinum Toksin (Botox Enjeksiyonları) Video İzle
